11 Mayıs 2019 Cumartesi

Mülksüzler

Bu hafta yazımızda sizler için Amerikalı yazar Ursula Le Guin’in Mülksüzler adlı kitabını seçtik. Öncelikle sizlere biraz Ursula Le Guin’den bahsetmek istiyoruz.

Ursula Le Guin bilimkurgu ve fantastik roman türlerinin en önemli yazarlarından kabul edilmiştir. Le Guin, spekülatif kurmaca, gerçekçi kurmaca, kurmaca olmayan, senaryo, libretto, deneme, şiir, konuşmalar, çeviriler, edebi eleştiriler ve çocuk edebiyatı yazmış bir Amerikalı yazardır. Yazar Le Guin’e dünya çapında başarı getiren ve yazarı bilimkurgu dünyasının en önemli yazarları arasına sokan eseri 1970’te basılan romanı Karanlığın Sol Eli olmuştur.
Yazar Ursula Le Guin’i bugün konuştuğumuz romanı Mülksüzleri yazmaya iten ise, romanın yazıldığı dönem olan 1968 kuşağının, geçtiğimiz yüzyılda sisteme karşı eleştirel yaklaşımların en çok gündemde olduğu, entellektüel çevrelerin konvansiyonel toplum mekanizmalarına karşı en fazla eleştirel fikir üretilen dönemlerden biri olmasıdır.

Mülksüzler, Ursula Le Guin tarafından 1974'te yazılmış ütopik bir bilimkurgu romanıdır.
Mülksüzler adlı kitap birbirine karşıt iki gezegen olan Anarres ve Urras'ta kurgulanmaktadır. Anarres'te karşılıklı yardımlaşmaya dayalı bir anarşist toplum, Urras'ta ise kapitalist düzenin benzeri bir toplum hüküm sürmektedir.
 Le Guin, Mülksüzler kitabı için,
“Romanım Mülksüzler, kendilerine Odocu diyen küçük bir dünya dolusu insanı anlatıyor. İsimlerini toplumlarının kurucusu olan Odo'dan alıyorlar. Odo romandaki olaylardan kuşaklarca önce yaşamış, bu yüzden olaylara katılmıyor ya da yalnızca dolaylı olarak katılıyor. Çünkü bütün olaylar aslında onunla başlamıştı.
Odoculuk kitapta anarşizmdir. Le Guin kitapta yer verdiği şekliyle anarşizmi “Sağı solu bombalamak anlamında değil, kendine hangi saygıdeğer adı verirse versin bunu yıldırıcılık olarak tanımlar.

Mülksüzler kitabının hikayesi Shevek adlı bir Anarresli'nin Urras'a gidişiyle başlamıştır.
Le Guin, Mülksüzler için "çözümlenmemiş ütopya" ifadesini kullanmıştır. Bunun en önemli nedeni, romanın, bir ütopyadaki ideal toplum veya ideal yaşam resmini yaratmaması olduğunu düşünmesidir. Kitapta Anarres kurak, verimsiz ve zor yaşam koşulları sunan bir dünyadır. Urras da aksine verimli toprakları olan ve kolay yaşama olanakları sağlayan bir dünyadır. Ancak burada da kapitalist ve totaliter bir rejim süregelmiştir. Ayrıca Mülksüzler kitabında Anarres'de Shevek'in bilimsel merakı sonucunda keşfettiği bir teorinin yayımlanması, Urraslılar'ın işine yarayacağı gerekçesiyle reddedilmiştir. Shevek'in, kitabın sonunda öğrenildiği üzere, Urras'a gitme nedenlerinden biri de budur. Bu bağlamda Ursula Le Guin Mülksüzler kitabında ne anarşist bir ütopyadan ne de devletçi bir ütopyadan bahsetmemiştir.




Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Beyaz Gemi

Bu hafta yazımızda sizler için ünlü Kırgız edebiyatçı Cengiz Aytmatov’un Beyaz Gemi adlı kitabını seçtik. Öncelikle sizlere biraz Cengiz Ay...